کابوسی به نام امتحان
آیا تاکنون از خود پرسیدهاید که چرا از امتحان میترسید؟
آیا تا به حال به صورت عمیق به این موضوع فکر کردهاید که چه عواملی در ترس و اضطراب نسبت به امتحان موثر بودهاند؟
آیا در زندگی تحصیلی راههایی برای کاهش این نوع اضطراب یافتهاید؟
بدون تردید ترس از امتحان بین دانشآموزان و دانشجویان تقریبا همهگیر و رایج است و میتوان گفت مهمترین علت این موضوع، نتیجهای است که از امتحان بهدست میآید. نتیجهای که مدرک قبولی یا مردودی محسوب گردیده و باعث ارتقا، تهدید، تشویق یا تنبیه میگردد. گاهی اوقات این نتیجه میتواند سرنوشت را نیز رقم زند. به همین علت هر چه نتیجه، حساسیت و اهمیت بیشتری داشته باشد، به همان نسبت میتواند سبب اضطراب و ترس از امتحان گردد، که برخی از آنها عبارتند از:
1- ترس از فراموش کردن مطالب خوانده شده. 2- سختگیری مدرسه در طی سال تحصیلی. 3- انتظار بیش از حد والدین.
4- عدم وجود خود باوری در فرد. 5- نامشخص بودن سوالات.
اکنون که برخی از عوامل ایجاد کننده ترس از امتحان مشخص شدند، لازم است عوامل کاهش دهنده این نوع ترس را نیز بدانیم. در خصوص روشهای کاهش ترس از امتحان، نظرات مختلفی وجود دارد که مهمترین آنها به شرح زیر میباشند:
ایجاد محیطی آرام و به دور از تشنج: علاوه بر تلاش والدین برای ایجاد چنین محیطی برای مطالعه فرزندان، آنان نیز بایستی کوشش نمایند.
تنظیم برنامه خواب و استراحت:
برخی با این تصور که هنگام امتحانات برای مطالعه بیشتر اصلا نباید خوابید یا خیلی کم خوابید، خود باعث خستگی ذهنی و در نتیجه فراموشی بیشتر در مطالب خوانده شده میگردند. کاهش زمان خواب در حد متعادل مطلوب است، اما افراط در آن هرگز مفید نخواهد بود.پرهیز از کاهش تغذیه: افراط و تفریط در تغذیه اثرات نامطلوبی در بر خواهد داشت. بایستی با خواب و استراحت کافی و نیز تغذیه مناسب، از لحاظ روحی و جسمی، خود را آماده امتحان کرد.
آماده شدن برای امتحان: داشتن برنامهریزی صحیح جهت مطالعه در طول سال تحصیلی و رعایت روشهای صحیح مطالعه.
1- مطالب درسی را به تدریج و در طول زمان مرور کنید، نه اینکه در آخرین دقایق قبل از امتحان به مطالعه فشرده بپردازید.
2- از یادداشتهای خود، یادداشتهای فشردهای بردارید، تا بازسازی ذهنی، رمزگردانی و مرور مطالب برایتان مفید واقع شود.
3- سعی کنید به نوع آزمون پی ببرید، تا بتوانید مطالعه خود را متناسب با آن پیش ببرید.
پرهیز از فشردهخوانی:
فشردهخوانی با مرور کردن مطالب متفاوت است. فشردهخوانی شامل آخرین کوششهای شخص در آخرین لحظات قبل از امتحان است با تاکید بر مطالبی که انتظار دارید جزو سوالات امتحانی باشد. میتوانید محدوده سوالاتی را که در امتحان مطرح خواهد شد، حدس زده و بیشتر به آنها بپردازید. برای این منظور سوالات امتحانی سالهای گذشته و همچنین موضوعاتی که استاد یا معلم در کلاس درس بیشتر روی آنها تکیه میکند کمک خواهند کرد.پرهیز از اضطرابهای متفرقه: مثلاً شب امتحان مسابقات فوتبال را دنبال نکنید. اگر امتحان قبلی رضایت بخش نبوده است، به آن نیندیشید و تحیل امتحان قبلی را به فرصت مناسب خودش موکول کنید.
کاهش ترس از امتحان
به موقع و سر وقت به جلسه امتحان بروید و پیش از آغاز امتحان با خاطری آسوده در جای خود مستقر شوید.
کلیه وسایل و ابزارهایی که در امتحان مورد نیاز است، همراه خود به جلسه ببرید.
دستورالعملها را با دقت بخوانید و اگر دستورات شفاهی است، با توجه و التفات کامل به آن گوش دهید و عینا همان کاری را که از شما میخواهند انجام دهید. در مورد سوالات تستی، اگر نمره منفی داشته باشد، حس زدن کار عاقلانهای نیست.
به زمانبندی سوالات دقت کنید، تا با مشکل کمبود وقت مواجه نشوید.
خود را برای پاسخگویی به هر گونه سوالی آماده سازید، اما نه با این برداشت که باید صد در صد سوالات را جواب دهید.
برای پاسخگویی به سوالات به طرح چهار مرحلهای زیر دقت کنید:
1- ورقه سوالات را نسبتاً با سرعت بخوانید و به تمام سوالات که پاسخ آنها برایتان روشن است جواب بدهید. برای این مرحله حداقل نیمی از وقت امتحان را در نظر بگیرید.
2- دوباره ورقه را بخوانید و به تمام سوالات که تا آن موقع پاسخشان به یادتان آمده است، پاسخ دهید.
3- در نوبت سوم باید به تمام سوالاتی که باقی مانده، پاسخ دهید.
4- در نوبت چهارم یکبار دیگر کنترل کرده و ببینید که آیا سوالات را همان گونه که میخواستید پاسخ دادهاید.
برای پاسخگویی به آزمون تشریحی پیشنهاد میشود، موضوع را به طور کامل یاد گرفته و پرسش را به دقت بخوانید و قبل از اینکه شروع به نوشتن کنید، پاسخ خود را سازمانبندی نمایید.
برای پاسخ گویی به آزمون تستی پیشنهاد میشود:
1- سوالات ساده را جواب داده و از سختها بگذرید. 2- وقتی به سوالات نیمه مشکل رسیدند، مقابل آن علامت (+) (در پاسخنامه) به معنای قابل حل و در مقابل سوالات مشکل علامت (-) به معنای غیر قابل حل بگذارید. 3- به سئوال ها بر اساس درجه بندی که انجام دادید پاسخ دهید
ماهنامه کودک
تنظیم برای تبیان: کهتری